Tốc Độ Màn Trập Là Gì? Ý Nghĩa Và Cách Đo Tốc Độ Màn Trập

Tốc độ màn trập là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hình ảnh và video. Vậy bạn có biết thế nào tốc độ màn hình trập là gì và cách điều chỉnh là thế nào chưa? Hãy cùng Viewfinder Media tìm hiểu chi tiết trong bài viết này nhé!

Màn trập là bộ phận rất quan trọng của máy ảnh được làm bằng kim loại và đặt trước cảm biến. Khi máy ảnh kích hoạt, cửa trập mới mở ra để thu ánh sáng và đóng lại ngay lập tức để ngăn không cho ánh sáng chiếu thẳng vào cảm biến. 

Vậy tốc độ màn trập là gì? Có thể hiểu tốc độ màn trập đơn giản là khoảng thời gian màn trập mở ra để cảm biến thu ánh sáng hoặc khoảng thời gian máy ảnh chụp một bức ảnh. 

>>>> CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM: Keyframe là gì? 5 ứng dụng của keyframe mà bạn nên biết

Tốc độ màn trập không chỉ đơn thuần là một chỉ số mà nó ảnh hưởng đến độ sáng, độ nét hơn của bức ảnh. Do đó, việc hiểu ý nghĩa tốc độ màn hình trập máy ảnh sẽ giúp tạo ra những hiệu ứng đặc biệt khi chụp ảnh.

Khẩu độ và tốc độ màn trập sẽ phối hợp với nhau để điều chỉnh lượng ánh sáng chiếu vào bộ cảm biến. Với khẩu độ lớn thì cảm biến chỉ cần khoảng thời gian ngắn để nhận đủ lượng sáng cần thiết. Với cùng một giá trị phơi sáng nếu muốn lấy vùng ảnh rõ (DOF) thì bạn dùng tốc độ chậm - khẩu độ nhỏ, muốn bắt chuyển động thì dùng tốc độ nhanh - khẩu độ lớn.

Độ phơi sáng là một hiệu ứng cực kỳ quan trọng khác, nó quyết định độ sáng của bức ảnh. Nếu bạn cài đặt màn trập với tốc độ thấp, thời gian cảm biến tiếp xúc với ánh sáng sẽ nhiều và ảnh, video sẽ sáng hơn. Ngược lại, nếu bạn cài đặt tốc độ cao, cảm biến của máy sẽ có ít thời gian thu ánh sáng và ảnh sẽ tối hơn.

Tốc độ màn trập và ISO có mối quan hệ tương trợ nhau. Bạn có thể điều chỉnh một trong hai yếu tố này để kiểm soát lượng ánh sáng đi vào máy ảnh. Tuy nhiên, việc tăng ISO trong điều kiện thiếu sáng có thể gây ra tình trạng nhiễu hạt và bệt màu. Vì vậy nên trước khi tăng ISO, người ta thường giảm tốc độ của màn trập trước.

Tốc độ của màn trập được đo bằng giây và thể hiện dưới dạng phân số - mẫu số càng lớn thì tốc độ càng nhanh. Ví dụ 1/250s nhanh hơn so với 1/30s. Hiện nay, tốc độ màn trập máy ảnh có thể xử lý lên đến 1/4000s, thậm chí là 1/8000s hoặc nhanh hơn nữa.

Tốc độ chậm nhất thường được cài đặt trên hầu hết mọi máy ảnh là 1/30s và bạn có thể chỉnh tốc độ nhanh hơn nếu cần. Khi bạn cầm máy ảnh bằng tay nên để tốc độ màn trập lớn hơn 1/125s để tránh video không bị rung, còn nếu bạn sử dụng tốc độ thấp thì cần dùng thêm chân máy ảnh.

Đối với những máy ảnh màn hình LCD thì tốc độ cửa trập thường hiển thị ở góc trên cùng bên trái của màn hình. Nếu máy ảnh không có màn hình LCD thì bạn có thể nhìn thấy con số này nằm ở phía dưới bên trái qua khung ngắm. Còn đối với máy ảnh không gương lật (Mirrorless), bạn có thể nhìn tốc độ của màn trập bằng cách nhìn vào màn hình phía sau. Trong một số trường hợp, để tiết kiệm không gian tốc độ màn trập hiển thị là 200 thay vì 1/200. 

Tùy vào mục đích của bức ảnh mà bạn muốn chụp, bạn có thể điều chỉnh tốc độ màn trập nhanh hay chậm để tạo ra hiệu ứng tương ứng:

Hầu hết các máy ảnh đều có chế độ tự động, khi này tốc độ được chỉnh bởi máy theo điều kiện môi trường và chế độ chụp. Ngoài ra, bạn cũng có thể đổi sang chế độ tự điều chỉnh khác:

Thông thường, những máy ảnh ngắm chụp sẽ tự động căn chỉnh tốc độ của màn trập. Tuy nhiên, vì đây là thuật toán được thiết lập sẵn nên sẽ có những trường hợp xảy ra sai số, chụp không đúng ý. Khi này bạn nên chuyển sang dùng chế độ thủ công để dễ dàng kiểm soát hơn.

Nếu máy ảnh của bạn có chế độ ưu tiên tốc độ, ký hiệu là S hoặc Tv thì bạn sẽ tự điều chỉnh thông số màn trập. Việc điều chỉnh thực hiện tương đối đơn giản, bạn chỉ cần xoay bánh răng phụ trên thân máy hoặc các nút bấm tùy vào loại máy để tăng giảm tốc độ màn trập.

Lựa chọn đúng tốc độ màn trập sẽ giúp bạn tạo ra được bức ảnh và cảnh quay hoàn hảo, thu hút người nhìn.

Khi chụp ảnh ngoài trời thì việc điều chỉnh tốc độ màn trập máy ảnh dựa vào ánh sáng môi trường. Nếu chụp ảnh vào ngày nắng chói, bạn sẽ cần sử dụng tốc độ cửa trập nhanh để tránh bị cháy sáng. Tuy nhiên, nếu chụp ảnh ngoài trời trong điều kiện ánh sáng bình thường như dưới bóng cây, trời râm mát, bạn sẽ có thể sử dụng tốc độ cửa trập vừa phải.

Chụp ảnh chân dung trong ánh sáng tự nhiên bạn có thể chọn khẩu độ tối đa của ống kính để tách chủ thể ra khỏi phông nền. Trong điều kiện ánh sáng chói, bạn cần sử dụng tốc độ màn trập nhanh để giảm lượng ánh sáng đi vào máy ảnh do khẩu độ rộng. 

Để chụp chuyển động mờ bạn có thể thử tốc độ màn trập từ 1/15s trở xuống tùy thuộc vào tốc độ của đối tượng và khoảng cách của bạn với đối tượng đó. Một kỹ thuật khác để chụp chọn tốc độ cửa trập thấp, sau đó cố gắng lia máy ảnh của bạn theo đối tượng và nhấn nút chụp cùng một lúc.

Tùy thuộc vào tốc độ di chuyển của đối tượng chụp ảnh, bạn sẽ cần sử dụng tốc độ màn trập máy ảnh phù hợp. Để đóng băng chuyển động mà bức ảnh vẫn sắc nét thì nên chọn tốc độ từ 1/500s trở lên. Sau khi chụp ảnh, hãy xem lại trên màn hình của máy ảnh, nếu chuyển động vẫn bị mờ thì hãy tăng tốc độ lên

Nguyên tắc chung khi điều chỉnh tốc độ màn trập khi quay phim là tăng gấp đôi tốc độ khung hình. Ví dụ, nếu bạn đang chụp ở tốc độ 30 khung hình/giây thì tốc độ cửa trập của bạn phải là 1/60, tốc độ 60 khung hình/giây thì tốc độ là 1/120.

Như vậy, tốc độ màn trập là một trong những yếu tố quan trọng trong nhiếp ảnh. Hy vọng qua bài chia sẻ của Viewfinder Media sẽ giúp bạn hiểu thêm về nhiếp ảnh từ đó lựa chọn các thông số chụp ảnh phù hợp. Nếu bạn có thắc mắc, hãy liên hệ chúng tôi để được giải đáp.